JESIENNE NAWOŻENIE GLEBY

Późną jesienią z działek znikają letnie i wczesnojesienne plony. Warto rozpocząć przygotowywanie się do następnego sezonu wegetacyjnego i pomyśleć o jesiennym nawożeniu gleby. Ta pora nawożenia przynosi wiele korzyści. Po pierwsze unikniemy możliwości wypalenia roślin, do którego może dojść w wyniku zbyt intensywnego użycia nawozu wiosną. W czasie zimy składniki nawozu ulegną korzystnym przemianom, elementy balastowe zostaną wypłukane, a nawóz dobrze rozprowadzi się w glebie. Możemy również użyć tańszych form nawozów, takich których użycie wiosną byłoby nieskuteczne lub nawet szkodliwe dla roślin. Kolejnym argumentem przemawiającym za wykonaniem nawożenia jesienią jest zmniejszenie natężenia prac w ogrodzie o tej porze roku. Wiosną będziemy mogli zatem swoje siły, poświęcić na inne prace ogrodowe. Jesień jest dobrą porą, aby glebę nawieźć potasem i fosforem. Możemy również zastosować wapnowanie. Nie stosujemy natomiast azotu, gdyż zostanie on wypłukany z gleby podczas zimy. Wyjątkiem jest zastosowanie dawki azotu w postaci mocznika pod drzewka owocowe.

Zobacz także: nawożenie gleby wiosną
Przed rozpoczęciem prac
nałóż rękawice ochronne !


Przed zastosowaniem nawozów, warto pobrać próbki gleby i poddać je badaniu w jednej ze stacji chemiczno-rolniczych lub w innym laboratorium ogrodniczym. Takie testy warto wykonać przynajmniej raz na 3 lata. Stosując nawozy "na oko" ryzykujemy, iż zastosujemy niewłaściwe dawki poszczególnych nawozów, co może okazać się bardzo niekorzystne dla naszych upraw. Ponieważ jednak większość osób w uprawach amatorskich stosuje nawozy intuicyjnie, postaramy się poniżej wskazać, jakie objawy mogą świadczyć o braku poszczególnych składników w glebie.

Przeczytaj więcej o ustalaniu właściwości gleby.
Potas

Potas jest szczególnie potrzebny młodym roślinom, dlatego też warto wprowadzić go do gleby już jesienią. Jeżeli w ziemi na naszej działce brakowało potasu - wzrost roślin był zahamowany, pędy stawały się wiotkie i cienkie, a na liściach mogły występować przebarwienia.Aby uzupełnić braki potasu w glebie, możemy stosować sole potasowe (siarczanowe i chlorkowe), które łatwo rozpuszczają się w wodzie i są pobierane przez rośliny. Na glebach cięższych nawozy potasowe w całości stosujemy jesienią. Na glebach lżejszych wskazane jest wykonanie częściowego nawożenia jesienią (np. 50% dawki), oraz częściowego wiosną, ze względu na możliwość wypłukiwania potasu przez wodę. Nawóz należy dobrze wymieszać z ziemią.
Fosfor

Brak fosforu w glebie objawia się fioletowym lub czerwonawym przebarwieniem liści. Liście mają brunatne czubki i wyginają się ku dołowi. Z pośród nawozów fosforowych do użucia jesienią nadają się superfosforaty, oraz mączki fosforytowe i kostne. Mączki są nawozami wolnodziałającymi (nawet do kilku lat). Należy je używać na glebach kwaśnych i wilgotnych. Stosowanie mączek na glebach zasadowych i suchych jest nieefektywne. Aby zwiększyć dostępność składnika możemy nawóz fosforowy zmieszać z nawozem organicznym, obornikiem lub kompostem, oraz na wiosnę zastosować nawóz zakwaszający podłoże. Uwaga : aby zapewnić dobrą przysfajalność nawozów fosforowych przez rośliny, nie wolno mieszać tych nawozów z nawozami zawierającymi wapń !
Wapnowanie

Wapnowanie podnosi odczyn gleby. Jest zatem oczywiste, iż wapnowanie należy wykonać tylko gdy nasza gleba jest zbyt kwaśna. Gleba obojętna ma odczyn pH = 7. Niższe pH oznacza iż gleba jest kwaśna, wyższe - iż mamy do czynienia z glebą zasadową. Wapnując, stosujemy nawozy zawierające magnez, gdyż w polskich glebach często brakuje tego składnika. Najlepiej zastosować zatem dolomit lub wapno magnezowe. Pamiętajmy aby nawóz wapniowy rozsypywać tylko podczas bezwietrznych dni, a oczy zabezpieczyć okularami ochronnymi.

Jeżeli nie czujemy się na siłach aby samodzielnie dobierać dawki w/w nawozów mineralnych, możemy zastosować gotowe jesienne mieszanki nawozowe uniwerslane lub przeznaczone dla konkretnych grup roślin. Więcej na ich temat w artykule nawozy jesienne.
Obornik i kompost

Jesienią warto również zastosować nawozy organiczne, takie jak obornik i kompost. Nawożenie organiczne stosujemy w momencie jesiennego przekopywania gleby - dzięki temu składniki nawozów umieścimy odpowiednio głęboko w glebie, w miejscu rozwoju głównej masy korzeni, a zawarte w nich związki mineralne będą najlepiej przyswajalne wiosną.
Zobacz : jak założyć kompostownik

Jeżeli nawozy organiczne i nieorganiczne porównamy wagowo, to okaże się że nawozy organiczne zawierają o wiele mniej składników mineralnych (zawartość składników w poszczególnych nawozach pokazuje tabela na końcu tekstu). Jednakże nawozy organiczne są cenione w uprawie ekologicznej, a ponadto zawierają one inne składniki (materię organiczną) mające pozytywny wpływ na rośliny. obornik jest zasobny w wiele mikroelementów i stanowi trwałe źródło azotu. Jego dodatek poprawia strukturę gleby i utrzymywanie przez nią wody.