Nawozy mineralne

Odpowiednio zbilansowane nawożenie uprawianych roślin nie tylko wpływa pozytywnie na ich wzrost i rozwój, ale także przyczynia się do zwiększonej odporności na skrajne temperatury oraz ataki patogenów chorobotwórczych.

Wśród ogromnej liczby oferowanych przez rynek produktów przeznaczonych do nawożenia roślin można wybierać pomiędzy preparatami organicznymi oraz mineralnymi. O tym czym się kierować przy wyborze nawozu i kiedy stosować nawożenie organiczne, a kiedy mineralne pisaliśmy w artykule 'nawozy organiczne czy mineralne?' Podstawowe rodzaje nawozów organicznych i zasady ich stosowania omówiliśmy w artykule 'nawozy organiczne'. Dziś, aby uzupełnić temat nawożenia, skoncentrujemy się na nawozach mineralnych.
Rodzaje nawozów mineralnych

Podstawowy podział nawozów mineralnych oparty jest na ich składzie. Tak więc można wyróżnić preparaty jednoskładnikowe przeznaczone do precyzyjnego dostarczania określonego składnika pokarmowego oraz wieloskładnikowe nawozy kompleksowe, zazwyczaj stosowane do zasilania wielu gatunków roślin (np. nawozy do iglaków, nawozy do roślin kwitnących itd.).

Drugi podział opiera się na własnościach fizycznych oferowanych preparatów i dzieli nawozy na płynną zawiesinę składników pokarmowych w wodzie (nawozy płynne) oraz formę stałą, zwykle poddaną granulacji by ułatwić jej stosowanie (nawozy granulowane).

Produkty gotowe można także podzielić według zawartości najważniejszych mikro lub makroelementów. Wtedy pojawiają się grupy nawozów azotowych, potasowych, fosforowych, wapniowych, magnezowych itd. Zawierają one z reguły tylko jeden składnik lub ewentualnie posiadają niewielki dodatek dodatkowych mikro- bądź makroelementów.
Jak stosować nawozy mineralne?

By mieć gwarancję prawidłowego zaspokojenia potrzeb pokarmowych warto przed zastosowaniem poszczególnych preparatów zapoznać się z tabelarycznymi wymaganiami nawozowymi roślin, które mają zostać zasilone. Warto także przeprowadzić analizę zasobności gleby, oddając próbki podłoża z działki do najbliższej placówki zajmującej się chemią rolną.

Nawozy fosforowe, wapniowe oraz magnezowe należy dostarczyć przedsiewnie lub przed posadzeniem roślin na zagonach. Te składniki pokarmowe są pobierane przez system korzeniowy z warstwy gleby w jego pobliżu. Nie przemieszczają się szybko w glebie więc dostarczenie ich na powierzchnie podłoża w czasie największego zapotrzebowania na nie mijało by się z celem, ponieważ zanim dotarły by w obręb bryły korzeniowej, upłynie zbyt długi okres czasu.

Nawozy potasowe oraz azotowe można stosować zarówno przedsiewnie jak też do dokarmiania pogłównego w ciągu sezonu wegetacyjnego. Na glebach lżejszych zasilanie potasem oraz azotem wykonuje się tylko pogłównie ponieważ te pierwiastki mogą być wypłukiwane w głębsze warstwy gleby, stając się niedostępne dla korzeni uprawianych roślin.

Korzystając z nawozów sypkich trzeba koniecznie po ich rozsypaniu wymieszać je z wierzchnia warstwą gleby. W przypadku zasilania nawozami w formie płynu warto po nawożeniu dobrze podlać rośliny by przyspieszyć przenikanie składników pokarmowych w obręb strefy korzeniowej. Często też zaleca się ich rozcieńczanie z wodą do podlewania. Zawsze należy stosować się do wskazówek producenta zamieszczonych na opakowaniu i nie przekraczać zalecanych dawek, ponieważ nawozy mineralne jako silnie skoncentrowane mogą w nadmiernej ilości powodować uszkodzenie korzeni oraz zjawisko zasolenia gleby.
Bezpieczeństwo stosowania
i przechowywania nawozów mineralnych

Ponieważ wiele nawozów mineralnych traktowanych jest jako produkty niebezpieczne dla zdrowia, należy podczas ich stosowania przestrzegać podstawowych zaleceń producenta. W żadnym wypadku nie należy pozwolić by preparat dostał się do dróg oddechowych, układu pokarmowego lub w pobliże oczu. Należy także unikać jego kontaktu z nagą skórą, stosując ubrania robocze oraz rękawice. W przypadku kontaktu skóry z preparatem należy jak najszybciej usunąć jego resztki, a miejsce przepłukać obficie wodą. Jeśli wystąpią oznaki podrażnienia lub zmiany skórne należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem. Nie wolno bagatelizować środków ochrony osobistej podczas stosowania nawozów mineralnych, ponieważ mogą one stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia po przedostaniu się do organizmu człowieka.

Prawidłowo przechowywane nawozy mineralne powinny znajdować się w oryginalnych, szczelnych opakowaniach, ułożonych w suchym, chłodnym, oraz zacienionym miejscu o dobrej wentylacji. W magazynach, gdzie składuje się nawozy nie wolno używać otwartego ognia ponieważ niektóre związki chemiczne uwalniające się z nieszczelnych opakowań mogą być łatwopalne. Także wilgoć dostająca się przez nieszczelne opakowania działa niekorzystnie na jakość większości nawozów będących produktami silnie higroskopijnymi, czyli pochłaniającymi parę wodną z powietrza.